Liefhebbers van (oude) boeken kunnen deze zomer en dit najaar hun hartje ophalen in het Uilenspiegelmuseum te Damme. Van 29 juli tot 6 november is dit museum de nieuwe thuisbasis van de rondreizende, internationale tentoonstelling "unFASSbar - Niet te vatten! - Uilenspiegel 500 jaar actueel". Blikvanger zijn de zestien bewaard gebleven bladen van de ongebonden eerste druk van de verhalen rond Tijl Uilenspiegel. Dit kostbare erfgoed dateert uit 1510 of 1511 en viert dan ook z'n vijfhonderdste verjaardag.Tijl Uilenspiegel is een geliefd personage uit de Vlaams-Duitse folklore. In de verhalen en legendes schuimt hij tijdens de 16de eeuw de Nederlanden en Duitsland af en is hij erop gebrand tijdens zijn tochten zoveel mogelijk mensen in het ootje te nemen. Door hen voor de gek te houden, hield hij hen als het ware een spiegel van hun eigen domheid voor. Op die manier kan ook zijn naam, uilen-spiegel, worden verklaard.
De eerste verhalen over de schelmenstreken van Tijl Uilenspiegel werden rond 1500 op papier gezet in het Duitse taalgebied. Ze zouden de pennenvrucht zijn van Herman Bote, die enkele grappige anekdotes neerpende over het leven van Dyl Ulenspeghel. Deze verhalen werden in 1510 of 1511 opgenomen in het eerste gedrukte boek waarin Tijl Uilenspiegel een plaatsje veroverde. Het werd onder de titel "Ein kurtzweilig Lesen von Dyl Ulenspiegel" door Johannes Grüninger in Straatsburg gedrukt. Het boek werd via beurzen over de rest van Europa verspreid en werd meteen razend populair. Een eerste Nederlandstalige uitgave liet dan ook niet lang op zich wachten. Deze verscheen tussen 1525 en 1547 in Antwerpen als "Ulenspieghel. Van Ulenspieghels leven ende schimpelijcke wercken, en de wonderlijcke avontueren die hij hadde want hij en liet hem geen boeverige verdrieten".In Vlaanderen groeide Tijl echter pas veel later uit tot een ware volksheld. Dit was de verdienste van de Belgische auteur Charles de Coster. Alhoewel Franstalig koesterde de Coster een grote sympathie voor de Vlaamse zaak. Hij blies de legendes rond Tijl Uilenspiegel nieuw leven in en liet de kwajongen en zijn schelmenstreken uitgroeien tot symbool van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd door aan de verhalen een extra politieke en maatschappijkritische dimense toe te voegen. In 1867 resulteerde dit in het boek "La Légende et les Aventures héroïques, joyeuses en glorieuses d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de Flandres et ailleurs". Volgens Charles de Coster zag Tijl in 1527 het levenslicht in West-Vlaamse Damme en vocht hij aan de zijde van de antiklerikale Geuzen tegen de Spaanse onderdrukker. Charles de Coster was ook de geestelijke vader van Lamme Goedzak en Nele, de onafscheidelijke vrienden van Tijl.
De tentoonstelling is op weekdagen toegankelijk van 9u tot 12u. en van 13u tot 18u. Tijdens het weekend en op feestdagen kan je er terecht van 10u tot 12u. en van 14u tot 18u. Klik hier voor meer praktische informatie.
0 reacties:
Een reactie posten