Uit de oude doos: de gevangenis van Kortrijk

(klik om te vergroten)

Deze maand haalden we een foto van de oude gevangenis van Kortrijk uit de historische fotocollecties van de bib.

Een echte gevangenis heeft Kortrijk niet meer. In het verleden was dit anders, Kortrijk heeft namelijk verschillende "huysen van correctie ofte detentie" gekend. Zo is er reeds in 1735 sprake van een huys van correctie in de Peterseliestraat (nu: de Jan Persynstraat) dat vanaf 1807 dienst deed als stadsgevangenis. In de Leiestraat bevond zich in het begin van de 19e eeuw een maison d'arrêt in de Leiestraat dat door de stad verkocht werd in 1810. Ook een deel van het Jezuietencollege werd van 1797 tot 1801 ingericht als huys van detentie. Oude stadskronieken maken ook melding van een repressiehuis bij het Kortrijkse Begijnhof. Zelfs in het voormalig Kapucijnenklooster zou een gedeelte van de gebouwen gebruikt zijn voor het gevangen zetten van mannelijke gedetineerden.

In juli 1856 werd uiteindelijk een echte, voor die tijd moderne, cellulaire gevangenis in gebruik genomen. De Kortrijkse gevangenis bevond zich buiten de stadsmuren, in de nieuwe Stationswijk, meerbepaald op de plaats waar het muziekconservatorium van Kortrijk zich nu bevindt. De gevangenis bestond uit 110 cellen en was gebouwd in neo-gotische stijl naar een ontwerp van architect Joseph Dumont. Van dit gebouw ziet u dus bovenaan een foto.

Gedurende de tweede wereldoorlog werd de gevangenis zwaar beschadigd door het luchtbombardement op Kortrijk van 26 maart 1944. Hierbij kwamen meer dan 30 gevangenen en enkele cipiers om het leven. In de verwarring en de destructie maakten ook enkele politieke gevangenen van de gelegenheid gebruik om te ontsnappen. De gevangenis doorstond ook nog het tweede bombardement op Kortrijk van 21 juli 1944 en werd tenslotte officieel opgeheven op 30 september 1946.

(Bronnen: De Geschiedenis van Kortrijk / onder redactie van Niklaas Maddens)